CZYTELNICTWO GMINNE

Dotacja podmiotowa dla Bibliotek Publicznych w 2022 r.:

1 395 010

+10,72%

do roku 2021

Gminna Biblioteka Publiczna im. Marii Dąbrowskiej w Komorowie

1 611

Aktywni czytelnicy, którzy wypożyczyli w 2022 r. co najmniej jedną książkę lub skorzystali z kodu do platformy elektronicznej

25 452

Liczba tytułów książkowych w 2022 r.

3 007

Liczba tytułów audiowizualnych w 2022 r.

91

Liczba gier planszowych w 2022 r.

33 494

Liczba wypożyczeń książek do domu i na miejscu w 2022 r.

46

Liczba dostępnych tytułów czasopism w 2022 r.

2 470

Liczba wypożyczeń zbiorów audiowizualnych do domu w 2022 r.

208

Liczba wypożyczeń gier planszowych do domu

codzienność biblioteczna

Jak co roku, w 2022 r. nastąpił sukcesywny wzrost zbiorów. Do wzrostu ilości książek niezmiennie przyczynia się efektywny proces ich zakupu, negocjacje dodatkowych rabatów z dostawcami oraz czynne zagospodarowanie darów od czytelników. Biblioteka uczestniczy również w Narodowym Programie Rozwoju Czytelnictwa 2.0, dzięki czemu do zbiorów trafia rocznie około 300 nowości. W stosunku do roku poprzedniego ogólny wzrost ilości zbiorów to ponad 1.500 książek oraz blisko 600 audiobooków


Rok 2022 rozpoczął się pełnym przejściem na nowy system biblioteczny wspomagany i wspierany przez Instytut Książki – MAK+. System pozwala na sprawne wyszukanie poszukiwanych tytułów, a także tych, które nie mają zainteresowania wśród czytelników, dzięki czemu Bibliotece łatwiej selekcjonować księgozbiór oraz generować i analizować statystyki. 


Usługa „Książka na telefon” dedykowana dla osób 70+ oraz czasowo lub stale niesprawnych, która otrzymała nazwę „Komorowski książkowóz” biła rekordy popularności nie tylko wśród czytelników. Za sprawą nietypowej nazwy i oznaczenia samochodu (tzw. rekinem) odbiła się szerokim echem wśród środowiska bibliotekarskiego w całym kraju. 


Napaść Rosji na Ukrainę, działania wojenne i napływ uchodźców na teren gminy pociągnęła za sobą nowe działania. Biblioteka czynnie włączyła się w organizowanie pomocy uchodźcom. Jednym z najważniejszych aspektów pomocy bibliotecznej jest zapewnienie dostępu do literatury w języku ukraińskim. Placówka włączyła się w prowadzenie akcji zbierania książek od darczyńców, zakupiła dostępne na rynku polskim książki w języku ukraińskim. Obecnie na półkach znajduje się kilkadziesiąt tytułów. Drugim ważnym aspektem jest pomoc w nauce języka polskiego. Biblioteka udostępnia materiały dydaktyczne i podręczniki do nauki języka polskiego. Dostosowano również trzy komputery do ich potrzeb (klawiatury są z dwujęzycznymi oznaczeniami i dodatkowo przy starcie jest możliwość wyboru języka systemu). Osoby przybywające z Ukrainy, a nieznające języka polskiego mogą w pełni korzystać z komputerów bez stresu związanego z innym niż codziennie używanym językiem.


Zbiór filmów, który pojawił się w 2022 r. w zasobach Biblioteki, na koniec roku liczył już 237 tytułów


Znacząco w 2022 r. poszerzono ofertę gier planszowych (o 74 gry w stosunku do 2021 r.). Wzrost ten przełożył się również na ilość ich wypożyczeń do domu. W 2022 r. wypożyczono je 208 razy. 


Biblioteka swoim czytelnikom umożliwia uzyskanie dostępu do książek elektronicznych. Oferta bezpłatnych kodów 30-dniowego dostępu do LEGIMI - największej wypożyczalni e-booków i audiobooków w Polsce była w 2022 r. kontynuowana. W bibliotecznej ofercie czytelnicy mają dostęp do ponad 165.000 e-booków i 72.000 audiobooków i synchrobooków. Platforma Legimi to doskonałe rozwiązanie podczas wyjazdów – po wypożyczeniu i pobraniu książek na urządzenie mobilne, nie trzeba mieć dostępu do internetu - wystarczy raz w tygodniu je zsynchronizować. Oferta książek elektronicznych to również Empik GO. Platforma działa bardzo podobnie do Legimi, ale oprócz audiobooków czytelnicy mają dostęp do podcastów. Uzupełnieniem dotychczasowej e-oferty jest 49.000 e-booków oraz 81.000 audiobooków i podcastów. Pomimo mniejszej ilości dostępnych tytułów jest to znaczące uzupełnienie, ponieważ w tej ofercie znajdują się produkcje oryginalne Empik Go, podcasty oraz eKomiksy. Produkcje własne Empik Go to słuchowiska XXI wieku z pełnym udźwiękowieniem, dostarczające mnóstwa emocji i trzymającą w napięciu fabułą. Z platform Legimi i EmpikGO w 2022 r. wypożyczonych zostało 3.024 książki przez 406 użytkowników. Użytkownicy korzystają również z platformy MegaMatma – która służy do nauki matematyki na różnych poziomach. Czytelnikom wydawany jest miesięczny kod dostępu, dzięki czemu mają dostęp do różnorodnych zadań wspomagających naukę.


Od kilku lat niezmiennie czytelnicy mogą korzystać ze skrytek kodowych (biblioboksu nazywanego

książkomatem), dzięki czemu mogą wypożyczać zamówione materiały biblioteczne w formule bezkontaktowej przez 24h na dobę 7 dni w tygodniu. Wrzutnia służy do zwrotu wypożyczonych zbiorów i również jest dostępna tak jak skrytki.


Stałe miejsce w ofercie Biblioteki mają wycieczki - indywidualne oraz coraz częściej grupowe.  W pokoju pisarki oprócz mebli i pamiątek po pisarce można oglądać wielkoformatowe zdjęcia Marii Dąbrowskiej umieszczone w formie stałej wystawy na ścianach pokoju. Warto dodać, że są to zdjęcia wykonane w większości w domu w Komorowie. 


Kadra Biblioteki ciągle poszerza swoją wiedzę i wymienia cennymi doświadczeniami i inspiracjami z innymi placówkami. Z okazji trwającego XIX Tygodnia Bibliotek pt. "Biblioteka - świat w jednym miejscu" część kadry Biblioteki uczestniczyła w konferencji eksperckiej "Biblioteka w zmieniającym się świecie" w Grodzisku Mazowieckim. 

Zdjęcie białego auta z zamocowanym napisem "Komorowski książkowóz".
Zdjęcie przedstawia książki.
Zdjęcie przedstawia wejście do biblioteki.
Zdjęcie trzech kobiet.

Popularyzacja czytelnictwa

Biblioteka aktywnie działała na rzecz promocji swojej działalności, m.in. poprzez udział w lokalnych imprezach, wydarzeniach kulturalnych oraz zaangażowanie w media społecznościowe. Placówka prowadzi akcje promujące czytelnictwo wśród mieszkańców, takie jak kampanie czytelnicze, konkursy czytelnicze oraz wydarzenia tematyczne. Biblioteka uczestniczyła w 2022 r. w rozmaitych akcjach ogólnopolskich (np. Mała książka – wielki człowiek, Tydzień Bibliotek, Tydzień zakazanych książek, Narodowe czytanie). Dzięki współpracy ze szkołą językową Early Stage biblioteka otrzymuje angielskie książki dla dzieci oraz zaprasza na bezpłatne zajęcia dla dzieci w wieku przedszkolnym „Czytanie na dywanie po angielsku”.

Promocja czytelnictwa miała miejsce między innymi podczas pikniku „Zielono mi” w Komorowie, gdzie kadra Biblioteki wystąpiła w motylim przebraniu – zgodnie z tematem przewodnim imprezy w 2022 r. Pracownice Placówki informowały o podejmowanych działaniach, udostępniały regał bookcrossingowy oraz przygotowały różnorodne kolorowanki dla najmłodszych gości.

Bibliotekę charakteryzuje również wyjątkowa celebracja nietypowych świąt związanych szczególnie z konkretnymi autorami lub książkami. Często wystrój Biblioteki dostosowany jest do odpowiedniego wydarzenia lub święta. W Międzynarodowy Dzień Czytania Tolkiena (25 marca) czytelnicy byli obsługiwani przez bibliotekarki-elfki.

Zdjęcie kobiet z wiankami na głowie.
Zdjęcie leżaka i skrzynek z książkam.
Kolaż zdjęć.
Zdjęcie przedstawiam szkielet ustawionym na regale z książkami.

By lepiej poznać się z czytelnikami, móc się lepiej zaprezentować oraz zbudować więź między czytelnikami a Biblioteką w grudnia 2022 r. cała kadra Placówki spotkała się na warsztatach z wizerunku. Jak sami relacjonują na FB: "Przy grzesznych kaloriach, kawie i herbacie, spotkałyśmy się z wizażystką Katarzyna Gruk z Twoja Sesja, która pomogła nam wykonać wystrzałowe makijaże, by potem Konrad Werkowicz mógł zrobić nam profesjonalne zdjęcia na biblioteczną stronę internetową. A każda z nas sfotografowała się z wybraną książką. Chcecie wiedzieć jakimi i dlaczego? Jeśli tak, opowiemy Was o sobie trochę, opowiadając o książkach." 

W Bibliotece prowadzone są również kreatywne akcje zachęcające czytelników do jej odwiedzin - jak przedświąteczne rozdawanie prezentów czytelnikom czy andrzejkowe wróżby przy pomocy między innymi cytatów z książek.  

Zdjęcie przedstawia kobiety robiące sobie makijaż.
Plakat "Ho, ho, ho a w bibliotece rozdajemy prezenty".
Zdjęcie kobiety z stroju wróżki.
Zdjęcie kobiety trzymającej książki.

wystawy, konkursy, spotkania

W 2022 r. promocja czytelnictwa była widoczna głównie na różnorodnych i tematycznych wystawach czytelniczych. 

Biblioteka przygotowała wystawy m.in. na Międzynarodowy Dzień Kubusia Puchatka, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Kobiet, Międzynarodowe święto uciekających na rowerze. Natomiast w Walentynki Placówka zaprosiła czytelników do „Zakochania się w… Polsce” - na specjalnie wydzielonym regale czytelnicy znaleźli książki podróżnicze, historyczne, a także literaturę piękną. 

Ponadto w 2022 r. odbył się "Tydzień zakazanych książek" – wystawa „niepoprawnych" książek wraz z informacjami, co sprawiło, że znalazły się na cenzurowanym czy wystawa „zimowej” lektury, kiedy to na stojakach zrobiło się śnieżnie, puchato, cynamonowo i dekoracyjnie. Pierwszy raz zorganizowana została też wystawa książek pomagających uporać się ze stratą. Książki dostosowane do różnego wieku, w różny sposób traktujące żałobę, opowiadające o emocjach. Wystawa od pierwszej chwili cieszyła się dużym zainteresowaniem. 

Nie zabrakło również w 2022 r. spotkań literackich. W Bibliotece w grudniu gościł Robert Gądek podróżnik, fotograf i pasjonat Afryki, który przeniósł wszystkich uczestników na inny kontynent za sprawą spotkania pod tytułem "Safari moich marzeń - Tanzania, Kenia". W listopadzie odbyło się niezwykłe spotkanie z Bożeną Wajdą, która jest przewodnikiem tatrzańskim, a pochodzi z Komorowa. Jej największą pasją jest obserwowanie i fotografowanie dzikiej przyrody, w szczególności zwierząt. W fotograficznych konkursach przyrodniczych zdobyła kilkakrotnie nagrody i wyróżnienia. Swoje zdjęcia prezentowała na licznych wystawach. Natomiast swoje wiersze zaprezentowała po raz pierwszy w albumie "Dzikim tropem serca". Natomiast przy okazji VIII Nocy Bibliotek odbyło się spotkanie autorskie z Marcinem Kostrzyńskim - autorem kanału na YouTube "Marcin z Lasu” oraz wideobloga o tematyce ekologicznej. 

Jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu w 2022 r. była „Noc bibliotek”, która z założenia jest wielkim świętem bibliotek i czytania. Ta ogólnopolska akcja w niekonwencjonalny sposób zachęcająca do korzystania z zasobów bibliotek jako najbardziej otwartych i dostępnych instytucji kultury z ofertą dla osób w każdym wieku, miejsc wspólnych, łączących ludzi, lokalnych centrów żywej kultury i edukacji. Pierwszego dnia października 2022 w całej Polsce odbyła się już 8. Ogólnopolska Noc Bibliotek, w pod hasłem „To się musi powieść!”. Inauguracją Nocy Bibliotek stał się film "Biuro detektywistyczne Lassego i Mai. Pierwsza przygoda". Zarówno dzieci jak i dorośli z uwagą śledzili losy bohaterów - dobrze znanych z serii książek. Sala wypełniła się po brzegi, wygodne pufy i pyszny popcorn zachęcały do pozostania w świecie opowieści na troszkę dłużej. Po filmie została przygotowana zabawa detektywistyczna z nagrodami dla każdego nawiązująca do późniejszego spotkania z dziennikarzem, przyrodnikiem Marcinem Kostrzyńskim, który w niezwykle zabawny i zajmujący sposób opowiadał o zwierzętach. 

Zdjęcie regałów z książkami w bibliotece.
Zdjęcie przedstawia biały regał z książkami.
Kolaż zdjęcie.
Zdjęcie dzieci siedzących na worko-pufach.

współpraca instytucjonalna

W ramach współpracy instytucjonalnej - tak jak i w latach ubiegłych - biblioteka współpracowała z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej Gminy Michałowice (aktywnie włączając się w aktywizację osób bezrobotnych) oraz z Dziennym Domem Senior+ w Komorowie. Średnio raz na dwa tygodnie

pracownicy Biblioteki prowadzą zajęcia z biblioterapii oraz dostarczają zamówioną przez pensjonariuszy lekturę.

W roku szkolnym 2022/23 Biblioteka rozpoczęła wspólny projekt z jedną z klas ze Szkoły w Komorowie. Wspólnie z kadrą pedagogiczną opracowano autorskie i różnorodne tematy zajęć dla dzieci. Podczas wycieczek do Biblioteki na 10 lekcji bibliotecznych uczestnicy starają się zdobyć tytuł „Czytelnika Idealnego”.

W związku ze współpracą ze Stowarzyszeniem Przyjazne Jutro Biblioteka brała udział w projekcie "Jak rozmawiać?". W ramach podjętej współpracy w Komorowie w ogrodzie Placówki odbyło się „Drugie śniadanie” z rozmową na temat fake newsów, dezinformacji i baniek informacyjnych. 

W sobotę 22 października w Bibliotece odbyły się warsztaty z robienia kul – karmników dla ptaków. Warsztaty kierowane były do ojców z dziećmi. Spotkanie poprowadziła Joanna Zielińska w ramach udziału Biblioteki w akcji #TeamRodzina organizowanej przez Fundację Share The Care oraz Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. 

W czytelni, kolejny rok, realizowane jest „Pogotowie lekcyjne”, które działa dzięki wolontariuszom oferującym swoją wiedzę i umiejętności jako pomoc w nauce.  

Zdjęcie osób siedzących na leżakach w ogrodzie.
Zdjęcie kobiet siedzących przy stolikach.
Kolaż zdjęć.
Plakat "pogotowie lekcyjne".

GMINNA Biblioteka publiczna im. Zbigniewa Herberta w Michałowicach

1 771

Aktywni czytelnicy, którzy wypożyczyli w 2022 r. co najmniej jedną książkę lub skorzystali z kodu do platformy elektronicznej

39 598

 Liczba tytułów książkowych w 2022 r.

1 430

Nowe tytuły książek papierowych w 2022 r.

206

Nowe tytuły 

audiobooków w 2022 r.

41 749

Liczba wypożyczeń książek w 2022 r.

959

Liczba wypożyczeń czasopism w 2022 r.

6 103

Liczba wypożyczeń zbiorów audiowizualnych w 2022 r.

310

Liczba wypożyczeń gier planszowych w 2022 r.

codzienność biblioteczna

W 2022 r. w Gminnej Bibliotece Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Michałowicach (wraz z jej Filią w Nowej Wsi) nastąpiło uzupełnienie i odnowienie zbiorów (o nowe lektury szkolne oraz najchętniej wypożyczane: beletrystykę, literaturę faktu i biografię). Zakup księgozbioru, w tym nadążanie za potrzebami czytelników, to główne zadanie biblioteki. Celem biblioteki było oddanie w ręce mieszkańców gminy najciekawszych tytułów wydawniczych zarówno polskich jak i zagranicznych autorów. Stąd ogromna waga przywiązywana jest zarówno do nowości pojawiających się na rynku jak i potrzebom zgłaszanym przez mieszkańców. Dla zarejestrowanych czytelników obie placówki zakupiły łącznie 1.430 woluminów, w  tym 189 woluminów zakupiono z dotacji zewnętrznej w ramach programu Biblioteki Narodowej „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0”.


W obliczu działań wojennych za naszą wschodnią granicą i ich konsekwencji w marcu placówki przyłączyły się do pomocy uciekinierom z Ukrainy m.in. zbierając materiały plastyczne dla dzieci przebywających w gminie czy książki w języku ukraińskim. Biblioteka udostępniła sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu w celu kontaktu z rodzinami i szukania pracy, a w razie potrzeby pomagała w jego obsłudze.


W minionym roku oferta stacjonarna została uzupełniona przez e-booki. Biblioteka przystąpiła do Mazowieckiego Konsorcjum Bibliotek wykupując dostęp do platformy internetowej Empik GO (oferującej m.in. 49.000 e-booków oraz 81.000 audiobooków i podcastów). Biblioteka dysponowała pulą 60 kodów miesięcznie. W 2022 r. zbiory multimedialne poszerzyły się o 206 audiobooków oraz 172 filmy. 


W placówkach dostępne były tygodniki opiniotwórcze, tytuły dla hobbystów i prasa kobieca. Z prenumerowanych tytułów prasowych można było skorzystać na miejscu w czytelni, bądź wypożyczyć na okres 30 dni do domu. Zamawiane tytuły są odpowiedzią na zapotrzebowanie użytkowników. W 2022 r. wydawnictwa ciągłe miały 1.026 wypożyczenia. By być na bieżąco z nowinkami z dziedziny bibliotekoznawstwa i informacji naukowej prenumerowane były również pisma branżowe.


Promocja i upowszechnianie czytelnictwa należą do podstawowych zadań bibliotek. Placówki stawiają na jakość i różnorodność inicjatyw obejmujących pracę z książką i czytelnikiem. W minionym roku odbyło się kilka przedsięwzięć promujących i upowszechniających czytelnictwo adresowanych do dzieci, młodzieży jak i dorosłych.


W ramach działającego Dyskusyjnego Klubu Książki, pod patronatem Instytutu Książki, biblioteka w Michałowicach przeprowadziła 10 spotkań z ciekawą literaturą. Czytelnicy i stali członkowie spotykali się w każdy ostatni poniedziałek miesiąca o godz. 18.30, by dyskutować o książkach oraz zjawiskach współczesnej kultury.

CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM

W dniach 1 i 2 października w Michałowicach miały miejsce dwa wydarzenia patriotyczne współorganizowane przez Bibliotekę. 

W sobotę 1 października odbył się koncert pieśni powstańczych "Chłopcy silni jak stal…", który został zorganizowany wspólnie z Zarządem Osiedla Michałowice. Przed licznie zgromadzoną publicznością wystąpili artyści Łódzkiego Teatru Piosenki. W ich wykonaniu usłyszeliśmy najbardziej znane melodie m.in. Marsz Mokotowa, Pałacyk Michla, Sanitariuszka Małgorzatka, a także utwory do słów Kamila Baczyńskiego oraz Stanisława Balińskiego. Pieśni powstańcze zostały nagrodzone owacjami na stojąco. 

Następnego dnia, w niedzielę, w 78. rocznicę upadku Powstania Warszawskiego przed siedzibą Biblioteki przy ulicy Raszyńskiej 34, została odsłonięta pamiątkowa tablica poświęcona pięciu młodym mężczyznom, przedwojennym mieszkańcom Michałowic, którzy 1 sierpnia 1944 r. z bronią w ręku stanęli do walki z niemieckim okupantem. Wybór tego miejsca nie był przypadkowy. Otóż przed wojną posesje o numerach 32 i 34 stanowiły jedność i należały do Czesława Ostrowskiego, jednego z miejscowych bohaterów, który do walki stanął wraz z 18-letnim synem Józefem.

Uroczystość swoją obecnością zaszczycili: Małgorzata Pachecka - Wójt Gminy Michałowice, Przewodnicząca Rady Gminy Beata Rycerska, Radni Powiatu pruszkowskiego, ks. proboszcz Marek Małkiewicz, dyrektorzy placówek oświatowych, sołtysi oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy osiedla i innych miejscowości naszej gminy. 

Wydarzenie prowadzili: przewodnicząca Społecznego Komitetu dla Upamiętnienia Powstańców Warszawskich z Michałowic, Magdalena Korycka oraz Mariusz Krajewski, który na przykładzie swego wuja Witolda Janikowskiego przybliżył tragiczne losy pokolenia kolumbów.

W swoim wystąpieniu Pani Wójt przywołała kilka sentencji dotyczących historii, mówiła także o tym jak ważne są symbole, które pomagają nam zachować pamięć i tożsamość. Jednym z takich symboli jest właśnie tablica będąca hołdem świadczącym o oddanym życiu piątki bohaterów.

Odsłonięcia tablicy, przy której wartę honorową pełnili żołnierze 61. Batalionu Mazowieckiej Brygady Obrony Terytorialnej, wraz z Panią Wójt dokonali członkowie rodzin michałowickich bohaterów. Oni także obok przedstawicieli powiatu, gminy, biblioteki oraz zarządu osiedla złożyli pod tablicą kwiaty, a jej poświęcenia dokonał ks. proboszcz Marek Małkiewicz.

Społeczny Komitet, który był inicjatorem powstania tablicy zapowiedział stworzenie ścieżki edukacyjno-historycznej na terenie osiedla Michałowice, gdzie oprócz piątki bohaterów upamiętnione zostaną inne osoby związane z antyniemiecką konspiracją. Zapowiedziano ukazanie się również publikacji książkowej poszerzającej wiedzę o lokalnych bohaterach. Otwarto ścieżkę rowerową noszącą imię ”Piątki z Michałowic” ciągnącą się od mostka na rzece Raszynce w Michałowicach Wsi, wzdłuż ulicy Kolejowej, alei Topolowej, ulicy Kuchy do ul. Alei Powstańców Warszawy w Regułach.

Należy też dodać, iż jeszcze przed mającymi się odbyć się uroczystościami Biblioteka była organizatorem konkursu na logo oraz prezentację multimedialną dla upamiętnienia Powstańców Warszawskich z Michałowic.  

Zdjęcie żołnierza mówiącego przez mikrofon.
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej.
Zdjęcie kwiatów złożonych przy tablicy pamiątkowej.

dodatkowe działania


Zdjęcie kobiet wyplatających z muliny.
Zdjęcie dzieci siedzących na macie i oglądających rysunki.
Zdjęcie wystawy zawieszonej na ogrodzeniu skateparku.
Zdjęcie kobiety mówiącej do zebranych w sali dzieci.
Zdjęcie kartonu z książkami.
Zdjęcie napisu zrobionego na chodniku.
Zdjęcie dzieci wykonujące prace plastyczne.
zdjęcie przedstawia osoby zebrane na Narodowym Czytaniu.
Zdjęcie osób malujących na t-shirt.
Zdjęcie kobiet w białych sukienkach.
Zdjęcie dzieci wykonujące prace plastyczne, farbami.