Realizacja zadań związanych ze sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Michałowic. Do najważniejszych z nich należą:

• • Strategia Rozwiązywania problemów społecznych dla Gminy Michałowice na lata 2021-2026,

  • Gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie na lata 2021-2024,

  • Gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii na lata 2022- 2025,

  • Gminny program osłonowy umożliwiający przyłączenie do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na lata 2019-2022,

  • Gminny program osłonowy, pozwalający na obniżenie zobowiązań związanych z kosztami mieszkaniowymi na lata 2021-2024,

  • Lokalny Program Osłonowy "Gmina bez smogu",

  • Program Polityki Senioralnej Gminy Michałowice na lata 2021-2024,

  • Program Gmina Przyjazna Seniorom i Ogólnopolska Karta Seniora - edycja Gminy Michałowice,

  • Gminny program dla rodzin wielodzietnych Rodzina 3+ na lata 2019-2022,

  • Gminny program wspierania rodziny na lata 2020-2022,

  • Wieloletni program „Posiłek w szkole i domu” na lata 2019-2023,

  • Michałowicki program deinstytucjonalizacji systemu wsparcia osób niesamodzielnych,

  • Karta Mieszkańca Gminy Michałowice,

  • Program polityki zdrowotnej z zakresu profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) w Gminie Michałowicach na lata 2022-2024.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.

Sprawy społeczne stanowią bardzo ważny obszar związany z funkcjonowaniem gminy. Działania realizowane w tym zakresie wywierają bezpośredni wpływ na jakość życia mieszkańców. Dane Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wskazują, że poprzez różne formy wsparcia, wypłacono świadczenia wsparcia materialnego dla ok. 4 tys. osób. Dzięki funkcjonowaniu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej mieszkańcom Michałowic zapewniona została bezpośrednia pomoc pieniężna o wartości ponad 21 mln zł.

Malejący poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodzin w 2022 r. wiąże się ze zmniejszeniem wydatków Gminy Michałowice na świadczenia wychowawcze. Dla porównania warto wskazać, że w 2021 r. na ten cel wydatkowano 23,5 mln zł podczas gdy w 2022 r. wydatki te wyniosły 9,7 mln zł. Zmiany te wynikają z faktu, iż od czerwca 2022 r. wypłaty świadczeń wychowawczych 500+ zostały przekazane do realizacji przez ZUS.
Największą pozycją jest Dział 855 Rodzina (13,6 mln), w którym ujmowane są wydatki związane m. in. z realizacją zadań zleconych związanych z wypłatą świadczeń rodzinnych, wychowawczych, alimentacyjnych, koszty związane z realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny, a także świadczenia rodzinne w ramach środków z Funduszu Pomocy dla Ukrainy.  

Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.

Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym, elektrycznym. 

W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:

• systemu finansowego wsparcia rodzin,

• pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie,

• polityka senioralna,

• likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych,

• ograniczaniu skutków bezrobocia,

• przeciwdziałaniu uzależnieniom.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że  powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej, choć zauważalny jest wzrost rodzin potrzebujących wsparcia w 2022 r.

W 2022 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 279 rodzin, a niepieniężnymi 35 rodzin. Pracę socjalną świadczono wobec 233 rodzin. Łącznie do działu pomocy społecznej wpłynęło 2.755 pism.

wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2022 r.

• Wsparcie w Dziennym Domu Senior+
  W ramach oferty zapewniono: usługi opiekuńcze, ciepły posiłek,  dowóz dla osób nie mających możliwości samodzielnego dotarcia do placówki, muzykoterapię, dogoterapię, zajęcia edukacyjne i kulturalne, zajęcia kinezyterapii prowadzone przez fizjoterapeutę oraz terapię zajęciową. 

• Prowadzenie Placówki Wsparcia Dziennego "Świetliki"

Forma opiekuńczo-wychowawcza prowadzona w dwóch lokalizacjach tj: Granicy i Michałowicach. Forma podwórkowa realizowana była w Opaczy-Kolonii do września 2022 r. Placówka zapewniała uczestnikom opiekę i wychowanie, posiłek, pomoc w nauce, organizację czasu wolnego, zabawę, zajęcia sportowe oraz rozwój zainteresowań. W zajęciach w ciągu roku w formie stacjonarnej brało udział 106 uczestników.

• Rozwój usług opiekuńczych oraz wsparcie dla osób zależnych i ich opiekunów 

Wsparcie osobom o ograniczonej zdolności do samoobsługi poprzez Program „Opieka 75+ - edycja 2022”; Usługi opiekuńcze przyznane osobom samotnym, które wymagają pomocy innych osób, a były jej pozbawione; „Opieka wytchnieniowa - edycja 2022” usługi, które mają na celu odciążenie bezpośrednich opiekunów osób z niepełnosprawnością poprzez wsparcie ich w codziennych obowiązkach lub zapewnienie czasowego zastępstwa (program realizowany w ramach pobytu dziennego i pobytu całodobowego w mieszkaniu chronionym z funkcją wytchnieniową, mieszczącym się w Komorowie przy ul. Sieradzkiej 8); Teleopieka - w 2022 roku zakupiono 10 nowych teleopasek, dzięki którym na dzień 31 grudnia 2022 z teleopieki korzystało 13 osób; Zapewnienie asystenta rodziny gdzie w roku 2022 wsparciem asystenta było objętych 10 rodzin (19 dzieci); AOON asystent osobisty osoby niepełnosprawnej 2022 wspierający osoby niepełnosprawne w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym; Praca socjalna forma wsparcia świadczona osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód, na rzecz poprawy ich funkcjonowania w środowisku społecznym.

• Wypożyczalnia sprzętu pielęgnacyjnego

dysponuje 30 rodzajami sprzętu, łącznie 146 sztuk.

• Programy socjalne

"Złota rączka" - nowy program osłonowy gminy Michałowice na lata 2022-2024 zapewniający nieodpłatną pomoc Seniorom 60+ w drobnych, domowych naprawach (od 1 września 2022 r. skorzystały 4 osoby); "Korpus Wsparcia Seniorów" - program realizowany od 29 marca 2022 do 31 grudnia 2022 r. zakładał wsparcie na rzecz seniorów w wieku 65 lat (pomoc została udzielona 25 seniorom); Klub Mam - grupa samopomocowo-edukacyjna dla mam mająca na celu podnieść wiedzę i umiejętności z zakresu macierzyństwa, wzajemną integrację, co zmniejszyło poczucie osamotnienia i izolacji, podniosło samoocenę i poprawiło samopoczucie uczestniczek (w spotkaniach Klubu uczestniczyło 24 osoby). 

• Realizowano nowe programy osłonowe

W 2022 roku nastąpiły zmiany w stosunku do realizowanych zadań w poprzednim roku poprzez podjęcie realizacji: dodatku osłonowego "Gmina bez smogu", dodatku węglowego, dodatku elektrycznego, dodatku dla gospodarstw domowych, weryfikacji wniosków o zakup preferencyjny węgla.

• Wolontariat 

W roku 2022 praca wolontariuszy GOPS była w dużej mierze skoncentrowana na wspieraniu seniorów oraz pomocy obywatelem Ukrainy. Z Ośrodkiem współpracowało 34 wolontariuszy, dzięki którym z pomocy skorzystało kilkanaścioro osób starszych, samotnych i niepełnosprawnych. 

• W ramach programu osłonowego dla rodzin wielodzietnych zamieszkałych na terenie Gminy Michałowice „Rodzina 3+”

Kontynuacja dwóch świadczeń: "gminne becikowe" (13 wniosków) oraz dojazdy dla rodzin 3+ (43 wnioski), w sumie wypłacono 461 świadczeń.

• Dożywianie 

Program „posiłek w szkole i w domu”- z pomocy w formie posiłku w 2022 roku skorzystało łącznie 28 osób.

• Kierowanie i ponoszenie odpłatności za DPS 

W sytuacji konieczności przyznania osobom starszym bądź niepełnosprawnym całodobowych usług kompleksowych poprzez skierowanie do domu pomocy społecznej (14 mieszkańców).

• Kontynuowano prace społecznie użyteczne 

1.069,5 godzin pracy przepracowanych przez 4 osoby bezrobotne.

Dom dysponuje: salą rehabilitacyjną wyposażoną w sprzęt do gimnastyki i kinezyterapii indywidualnej, biblioteką, salą klubową i ogólną, pokojem ciszy, gabinetem do konsultacji specjalistycznych, kuchnią, pełnym węzłem sanitarnym, szatnią, przestronnym holem i korytarzem. Korzystanie z usług Dziennego Domu Senior+ jest nieodpłatne dla osób, których dochód jest niższy od 350% kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej.

Główne działania PWD: 

• poradnictwo psychologiczne, 

• korepetycje, 

• pogotowie lekcyjne, 

• zajęcia z języka angielskiego, 

• zajęcia informatyczne, 

• zajęcia podczas ferii i wakacji, 

• warsztaty, 

• wycieczki, 

• oraz "Mikołajkowa Niespodzianka" w grudniu.

W zajęciach w ciągu 2022 roku w formie stacjonarnej brało udział 106 uczestników (53 osoby w formie opiekuńczej oraz 53 osoby w formie podwórkowej). 

Dzień Pracownika Socjalnego

21 października obchodzono Dzień Pracownika Socjalnego. Była to doskonała okazja, by przekazać słowa szacunku i uznania pracownikom socjalnym za ich ogrom pracy na rzecz osób zmagających się z trudnościami.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Gminy Michałowice to obecnie zespół składający się z 36 pracowników gotowych do pracy na rzecz drugiego człowieka. Wśród wielu zadań, z którymi przychodzi się mierzyć gminnym pracownikom socjalnym są te, które zostały nałożone zarazem przez ustawodawcę, jak i samorząd. W tym różnego rodzaju dodatki, świadczenia itp. To jednak nie wszystko, ponieważ zespół dyrektor Iwony Radzimirskiej rokrocznie realizuje także wiele zadań, które są odpowiedzią na zdiagnozowane potrzeby mieszkańców.

Mikołajkowa Niespodzianka

10 grudnia cała sala multimedialna, hol, a także parking przed urzędem wypełniała świąteczna atmosfera. Aż siedem stref warsztatów i zabaw w tym: warsztaty lampionów i figurek świątecznych, warsztaty makaronowych aniołków prowadzone przez KGW „Michaśki” z Michałowic, warsztaty ozdób świątecznych prowadzone przez KGW w Pęcicach „O rety kobiety!” i warsztaty ozdabiania pierniczków prowadzone przez KGW „Koło Kobiet Kreatywnych” z Suchego Lasu.

Dzień Wolontariusza

17 grudnia, w sali multimedialnej Urzędu Gminy Michałowice odbyła się uroczysta gala, która była doskonałą okazją do podziękowania wolontariuszom działającym w gminie Michałowice.

Rok 2022 był szczególny z racji wybuchu wojny na Ukrainie oraz trwającej pandemii. Wielu mieszkańców Gminy spontanicznie przystąpiło do różnych oddolnych działań wolontarystycznych, niosąc pomoc ludziom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Równolegle cały czas odbywało się wiele innych ważnych projektów i inicjatyw.

W programie: koncert jazzowy, występ uczniów i absolwentów Szkoły Podstawowej Michałowice oraz przedstawienie multimedialne w wykonaniu artystów z Teatru "Sztuka Ciała", w wykonaniu finalistów programu "Mam talent".

Gminne obchody Dnia Wolontariusza były również okazją do wymiany doświadczenia i rozmów na temat, jak wielką rolę odgrywa wolontariat i osoby zaangażowane w prace społeczną. 

• wyznaczono koordynatora oraz powołano zespół ds. pomocy migrantom z Ukrainy,

• zatrudniono pracownika pochodzenia ukraińskiego w celu tłumaczenia i obsługi obywateli Ukrainy,

• uruchomiono gminną infolinię w godzinach pracy Urzędu oraz przekierowano na numer komórkowy poza godzinami pracy w zakresie kierowania obywateli Ukrainy do zakwaterowania,

• zorganizowano spotkania informacyjne i bezpłatną pomoc prawną dla uchodźców mieszkających w Gminie Michałowice,

• uruchomiono adres e-mailowy: ukraina@michalowice.pl,

• zatrudniono na umowę zlecenie dwujęzycznego obywatela Ukrainy, jako wsparcie przy nadawaniu numeru PESEL,

• w urzędzie gminy uruchomiono punkt fotograficzny, w którym obywatele Ukrainy mogli za damo zrobić zdjęcie niezbędne do otrzymania numeru PESEL,

• współpracowano z mieszkańcami w ramach oddolnej inicjatywy niesienia pomocy dla obywateli Ukrainy, m.in. w zakresie tworzenie baz wolontariatu,

• przygotowano placówki oświatowe w zakresie przyjęcia dzieci i młodzieży ukraińskiej,

• udzielono pomocy uczniom przybyłym z Ukrainy,

• realizacja kursów języka polskiego dla obywateli Ukrainy – lokalna inicjatywa,

• prowadzono Punkt Pomocy Rzeczowej oraz Magazyn Odzieżowy dla obywateli Ukrainy,

• uruchomiono Posiłkownię otwartą całą dobę.

W ramach Funduszu Pomocy dla Ukrainy zrealizowano wydatki na: posiłki dla dzieci i młodzieży, zasiłki celowe, zasiłki stałe, wypłatę jednorazowego świadczenia dla obywateli Ukrainy oraz pomoc psychologiczną i społeczną. Wpłynęły 773 wnioski o wypłatę jednorazowego świadczenia pieniężnego 300 zł, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. W formie zasiłków celowych na opłacenie posiłków łącznie wsparciem objęto 114 rodzin, w tym 158 dzieci. Udzielono pomocy w formie świadczeń rodzinnych, wypłacono 386 zasiłków rodzinnych i 10 zasiłków pielęgnacyjnych. 

Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki gminy w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których w szczególności uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.

Podstawowym, corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez gminę były zadania określone w ramach programów rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniach uwzględniały one tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.

W Michałowicach podjęto realizację działań zmierzających do zapewnienia mieszkańcom dostępności do usług w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia, w szczególności obejmujących umożliwienie dostępu do szczepień przeciw grypie oraz wprowadzono Program polityki zdrowotnej z zakresu profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) w Gminie Michałowice na lata 2022-2024.

PRZEBIEG Programu polityki zdrowotnej z zakresu profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV)

Zapisy do Programu na rok 2022 trwały od 9 maja do 30 maja 2022 roku dla dziewczynek i chłopców z roczników 2008 i 2009. Szczepienie przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) odpowiadającego m.in. za raka szyjki macicy, a także inne nowotwory żeńskich i męskich narządów płciowych, składa się z dwóch dawek. Pierwszą dawkę szczepionki podano przed wakacjami, drugą zrealizowano przed końcem roku. Program skierowany do mieszkańców gminy w wieku 13-14 lat. Integralnym elementem programu jest edukacja dziewczynek i chłopców oraz ich rodziców i opiekunów w zakresie profilaktyki nowotworów wywoływanych przez brodawczaka ludzkiego. W 2022 zaszczepiono łącznie 110 osób w tym pełnym schematem szczepień 107, co stanowi 30% zaszczepionych w stosunku do zakładanej liczby (171 dziewczynek i 185 chłopców).

Na rzecz ochrony zdrowia, w 2022 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.